De volgorde van de planeten in ons zonnestelsel is voor velen lastig te onthouden. Toch is er een simpele manier om deze volgorde te leren en nooit meer te vergeten. In deze blog leer je de volgorde van de planeten, slimme geheugensteuntjes en enkele interessante weetjes over hun zichtbaarheid.
Wat is de officiële volgorde van de planeten?
De volgorde van de acht planeten in ons zonnestelsel, gerekend vanaf de zon, is als volgt:
- Mercury
- Venus
- Aarde
- Mars
- Jupiter
- Saturn
- Uranus
- Neptune
Pluto werd in 2006 gedegradeerd tot een dwergplaneet door de Internationale Astronomische Unie (IAU), en telt dus officieel niet meer mee als volwaardige planeet.
Waarom staan ze in deze volgorde?
De volgorde is gebaseerd op de afstand tot de zon. Nee, ze staan niet in een perfecte lijn (althans, dat komt zelden voor). De vier binnenplaneten (Mercurius t/m Mars) zijn rotsachtig en relatief klein. De buitenplaneten (Jupiter t/m Neptunus) zijn reuzen van gas en ijs. De zwaartekracht van de zon bepaalt hun baan, en hoe verder een planeet van de zon af staat, hoe langer deze erover doet om een omloop te maken.
Bijvoorbeeld:
- Mercurius doet er 88 dagen over om rond de zon te draaien
- Neptunus: ruim 165 jaar
De volgorde van de planeten gebaseerd op de baan om de zon: een Nederlands ezelsbruggetje
Om deze volgorde eenvoudig te onthouden gebruiken we een slim ezelsbruggetje:
“Mijn Vader At Met Jan Sla Uit Nederland”
Elke beginletter komt exact overeen met de volgorde van de planeten. Dit maakt het ezelsbruggetje geschikt voor kinderen én volwassenen, zonder verwarring door verouderde versies waarin Pluto nog als planeet werd gezien.
De volgorde van de planeten gebaseerd op volgorde van grootte
Wil je liever de planeten onthouden van groot naar klein (op basis van diameter)? Dan is dit ezelsbruggetje handig:
“Jelle Stapt Uit Naar Alle Vriendelijke Mooie Meren”
- Jupiter
- Saturnus
- Uranus
- Neptunus
- Aarde
- Venus
- Mars
- Mercurius
Jupiter is veruit de grootste planeet in ons zonnestelsel, terwijl Mercurius de kleinste is.
Handige tips voor kinderen (en ouders)
- Laat kinderen het ezelsbruggetje zelf tekenen met planeeticoontjes erbij
- Gebruik kleurcodes per planeet (zoals rood voor Mars, blauw voor Neptunus)
- Zing het rijtje op een melodie (zoals het alfabetlied)
Wil je het leren nóg leuker maken? Bekijk ons planeten speelgoed met Celestial Buddies, speciaal ontwikkeld om kinderen spelenderwijs kennis te laten maken met de planeten.
Wat zegt de planeetvolgorde over hun eigenschappen?
De volgorde van de planeten laat ook iets zien over hun eigenschappen. De binnenplaneten — Mercurius, Venus, Aarde en Mars — zijn allemaal aardachtig en hebben een vaste, rotsachtige oppervlakte. Ze zijn kleiner in omvang en dichter bij de zon, wat betekent dat ze sneller rond de zon draaien. Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus zijn daarentegen gasreuzen of ijsreuzen, met dikke atmosferen en vaak tientallen manen.
Zo heeft Jupiter de sterkste zwaartekracht van alle planeten, en Saturnus staat bekend om zijn indrukwekkende ringen. Uranus en Neptunus bevatten veel ijs, zoals methaan, wat hun blauwe kleur verklaart.
Extra weetje: zichtbaar vanaf de aarde
Niet alle planeten zijn even makkelijk zichtbaar. Mercurius is bijvoorbeeld vaak lastig te spotten, omdat hij zo dicht bij de zon staat. Jupiter en Venus daarentegen zijn vaak de helderste ‘sterren’ aan de hemel.
Wil je weten welke planeten je deze maand kunt zien? Bekijk dan onze maandelijkse kijkgids met zichtbaarheidstips voor Mercurius, Venus en meer.
Conclusion
De volgorde van de planeten is gemakkelijk te onthouden met het juiste geheugensteuntje. Of je nu kiest voor het klassieke Nederlandse ezelsbruggetje of een creatieve Engelstalige variant — met een beetje oefening ken je ze uit je hoofd. En als je ook nog de volgorde op grootte wilt onthouden, dan helpt het rijtje met Jelle en zijn meren je op weg.
🔗 Wil je ook weten hoeveel planeten er eigenlijk zijn (en of Pluto meetelt)? Lees dan onze blog: How many planets are there actually?
Dutch
English